رفع خطای کمبود فضای خالی درزمان اپدیت کردن ویندوز
رفع خطای کمبود فضای خالی درزمان اپدیت کردن ویندوز
مواجهه با خطای “Not Enough Disk Space” (فضای دیسک کافی نیست) دقیقاً زمانی که می‌خواهید ویندوز را آپدیت کنید، می‌تواند بسیار کلافه‌کننده باشد. این مشکل نشان می‌دهد که درایو اصلی ویندوز (معمولاً درایو C) فضای خالی کافی برای دانلود، استخراج و نصب فایل‌های به‌روزرسانی را ندارد.
نگران نباشید، این مشکل بسیار رایج است و در اکثر موارد، به راحتی قابل حل است. در این مطلب، به صورت جامع و گام به گام، به شما آموزش می‌دهیم که چگونه با آزاد کردن فضای دیسک، این خطا را برطرف کرده و به‌روزرسانی ویندوز را با موفقیت انجام دهید.
چرا خطای کمبود فضا هنگام آپدیت ویندوز رخ می‌دهد؟
برای درک بهتر راهکارها، ابتدا باید بدانید که چرا این خطا نمایش داده می‌شود. فرآیند آپدیت ویندوز چند مرحله دارد:
- دانلود فایل‌های آپدیت: ویندوز ابتدا فایل‌های به‌روزرسانی را از سرورهای مایکروسافت دانلود می‌کند.
- استخراج و آماده‌سازی: پس از دانلود، این فایل‌ها باید از حالت فشرده خارج شده و برای نصب آماده شوند که این فرآیند به فضای زیادی نیاز دارد.
- نصب و بازگشت به عقب: در نهایت، نصب آغاز می‌شود. همچنین ویندوز یک نسخه پشتیبان از فایل‌های قدیمی می‌سازد تا در صورت بروز مشکل بتوانید به نسخه قبلی برگردید. این نسخه پشتیبان نیز خود بخش قابل توجهی از فضای دیسک را اشغال می‌کند.
بنابراین، اگر درایو C شما پر باشد، هیچ یک از این مراحل نمی‌توانند به درستی انجام شوند.
راهکارهای ساده و مؤثر برای آزادسازی فضای دیسک
۱. استفاده از ابزار پاکسازی دیسک (Disk Cleanup)
این ابزار داخلی ویندوز، یکی از بهترین و امن‌ترین روش‌ها برای حذف فایل‌های موقت و غیرضروری است که فضای زیادی را اشغال کرده‌اند.
- گام اول: در نوار جست‌وجوی ویندوز، عبارت “Disk Cleanup” را تایپ کرده و برنامه را اجرا کنید.
- گام دوم: در پنجره باز شده، درایو ویندوز (معمولاً C) را انتخاب و روی OK کلیک کنید.
- گام سوم: پنجره‌ای با گزینه‌های مختلف نمایش داده می‌شود. روی دکمه “Clean up system files” کلیک کنید.
- گام چهارم: پس از اسکن مجدد، گزینه‌های جدیدی مانند “Windows Update Cleanup” و “Previous Windows installation(s)” ظاهر می‌شوند. این گزینه‌ها معمولاً حاوی چندین گیگابایت فایل هستند.
- گام پنجم: تمام گزینه‌هایی که نیاز ندارید (مانند سطل آشغال، فایل‌های موقت، فایل‌های به‌روزرسانی قدیمی و غیره) را تیک بزنید و روی OK کلیک کنید تا عملیات پاکسازی آغاز شود.
۲. حذف فایل‌های موقت از طریق تنظیمات ویندوز
این روش جدیدتر و ساده‌تر از Disk Cleanup است و به شما اجازه می‌دهد فایل‌های موقت را به صورت مستقیم از بخش تنظیمات حذف کنید.
- گام اول: به Settings (تنظیمات) بروید.
- گام دوم: روی System کلیک کنید و سپس به بخش Storage (فضای ذخیره‌سازی) بروید.
- گام سوم: روی “Temporary files” (فایل‌های موقت) کلیک کنید.
- گام چهارم: ویندوز لیستی از فایل‌های موقت، از جمله فایل‌های دانلود شده، کش‌های اینترنتی، کش شبیه‌سازهای مختلف و فایل‌های به‌روزرسانی قدیمی را به شما نشان می‌دهد.
- گام پنجم: گزینه‌های مورد نظر خود را تیک زده و روی دکمه “Remove files” کلیک کنید.
۳. حذف برنامه‌ها و بازی‌های سنگین و بلااستفاده
بسیاری از برنامه‌ها و بازی‌هایی که دیگر از آن‌ها استفاده نمی‌کنیم، فضای زیادی را اشغال کرده‌اند. حذف آن‌ها می‌تواند به سرعت چندین گیگابایت فضا آزاد کند.
- گام اول: به Settings (تنظیمات) بروید.
- گام دوم: روی Apps (برنامه‌ها) کلیک کنید و سپس به بخش Apps & features (برنامه‌ها و ویژگی‌ها) بروید.
- گام سوم: در این لیست، برنامه‌ها را بر اساس “Size” (حجم) مرتب کنید تا بزرگ‌ترین برنامه‌ها در بالای لیست قرار بگیرند.
- گام چهارم: روی برنامه‌هایی که نیاز ندارید کلیک کرده و گزینه “Uninstall” (حذف) را انتخاب کنید.
راهکارهای پیشرفته‌تر
اگر روش‌های بالا کافی نبودند، این راهکارها را امتحان کنید.
۴. انتقال فایل‌های شخصی به یک درایو دیگر
اگر درایو C شما پر از فایل‌های شخصی (مانند عکس، ویدئو، اسناد و فایل‌های دانلود شده) است، آن‌ها را به یک درایو دیگر (مانند D، E و یا یک هارد اکسترنال) منتقل کنید.
- گام اول: My Computer را باز کنید.
- گام دوم: به پوشه‌های پیش‌فرض ویندوز مانند Downloads, Documents, Pictures, Videos و Desktop بروید.
- گام سوم: فایل‌های بزرگ و غیرضروری را انتخاب کرده و آن‌ها را به یک درایو دیگر منتقل یا در یک هارد اکسترنال کپی کنید.
۵. استفاده از حافظه خارجی برای آپدیت
اگر لپ‌تاپ شما فضای کافی برای آپدیت را ندارد، ویندوز به شما این امکان را می‌دهد که از یک هارد اکسترنال یا فلش مموری برای نگهداری موقت فایل‌های به‌روزرسانی استفاده کنید.
- گام اول: یک فلش مموری با فضای کافی (حداقل ۸ تا ۱۶ گیگابایت) را به لپ‌تاپ خود وصل کنید.
- گام دوم: فرآیند آپدیت ویندوز را مجدداً شروع کنید.
- گام سوم: در صورتی که با خطای کمبود فضا مواجه شوید، ویندوز به شما پیشنهاد می‌دهد که از یک حافظه خارجی برای نصب استفاده کنید. دستورالعمل‌های روی صفحه را دنبال کنید.
۶. حذف فایل‌های پشتیبان نصب قبلی ویندوز (Windows.old)
هنگامی که ویندوز را آپدیت می‌کنید، یک پوشه با نام Windows.old ایجاد می‌شود که حاوی نسخه قبلی ویندوز است. این پوشه به شما اجازه می‌دهد در صورت بروز مشکل، به عقب برگردید. اما این پوشه فضای زیادی را اشغال می‌کند و پس از ۱۰ روز به صورت خودکار حذف می‌شود.
اگر مطمئن هستید که به نسخه قبلی نیازی ندارید، می‌توانید آن را به صورت دستی حذف کنید. توجه داشته باشید که پس از حذف این پوشه، امکان بازگشت به ویندوز قبلی را نخواهید داشت.
- بهترین راه برای حذف ایمن این پوشه، استفاده مجدد از ابزار Disk Cleanup است که در راهکار اول توضیح داده شد. این ابزار به صورت خودکار گزینه “Previous Windows installation(s)” را شناسایی می‌کند.
۷. غیرفعال کردن هایبرنیشن (Hibernation)
هایبرنیشن یک قابلیت مفید است که به شما اجازه می‌دهد وضعیت سیستم را در یک فایل روی هارد دیسک ذخیره کرده و لپ‌تاپ را خاموش کنید. اما این قابلیت یک فایل سیستمی بزرگ به نام hiberfil.sys ایجاد می‌کند که حجم آن برابر با میزان رم لپ‌تاپ شماست (مثلاً ۸ گیگابایت رم، ۸ گیگابایت فایل).
- گام اول: در نوار جست‌وجوی ویندوز، “cmd” را تایپ کنید، روی آن راست‌کلیک کرده و گزینه “Run as administrator” (اجرا به عنوان مدیر) را انتخاب کنید.
- گام دوم: در پنجره خط فرمان، دستور زیر را تایپ کرده و Enter را بزنید:
powercfg -h off - با اجرای این دستور، هایبرنیشن غیرفعال شده و فایل
hiberfil.sysاز روی دیسک شما حذف می‌شود. توجه داشته باشید که با این کار، قابلیت هایبرنیشن از منوی Start نیز حذف خواهد شد.
احتیاط‌های مهم: کارهایی که نباید انجام دهید!
- هرگز به صورت دستی فایل‌ها را از پوشه‌های سیستمی مانند
C:\WindowsیاC:\Program Filesحذف نکنید. این کار می‌تواند باعث خرابی ویندوز و از کار افتادن کامل سیستم شود. - از برنامه‌های بهینه‌ساز یا به اصطلاح “Cleaner” غیرمعتبر و ناشناس استفاده نکنید. این برنامه‌ها ممکن است به جای کمک، به سیستم شما آسیب برسانند.
با انجام دقیق این راهکارها، به احتمال زیاد می‌توانید فضای کافی برای به‌روزرسانی ویندوز را آزاد کرده و امنیت و عملکرد سیستم خود را ارتقا دهید. پس از موفقیت در به‌روزرسانی، می‌توانید دوباره فایل‌های خود را به درایو C برگردانید.
